Birçok kişi gündelik hayatta bilmeden farkında olmadan tercümenin bir parçası oluyor ya da tercüme hizmetinden yararlanıyor. Peki bu nasıl oluyor? Tercüme ne kadar hayatımızın içinde? Hangi durumlarda nerede tercüme yapılıyor? Ne zaman bir tercümana ihtiyacım olur? Yazımızda bu soruların yanıtlarına yer vereceğiz ve hayatımızın tercümeyle ne kadar iç içe olduğunu fark edeceğiz.
Hayatımızın tercümeyle iç içe olduğuna dair en basit örnekler şunlar: İzlediğimiz yabancı filmler ya Türkçe dublajdan yani konuşulanların Türkçe’ye tercüme edilmesinden ya da altyazı olarak verilmesinden meydana geliyor, okuduğumuz yabancı bir yazara ait kitap Türkçe’ye çevrilmesi sonucunda bize anlaşılabilir oluyor, yediğimiz ya da içtiğimiz ithal bir ürünün ambalajındaki içerik yine tercüme sonucu ortaya çıkıyor, evde kullandığımız aletlerin kullanım kılavuzu ya da bindiğimiz aracın el kitabı bir tercümeden ibaret olabiliyor. Buna benzer daha birçok örnek mevcut. Verilen örneklerden de görebileceğimiz üzere aslında farkında olmadan sürekli tercümeden istifade ediyoruz. Normalde anlamadıklarımız tercüme sayesinde anlaşılabilir bir hal alıyor. Doğrudan tercüme yaptırmasanız ya da tercüme hizmeti almasanız da dolaylı yoldan onun bir kullanıcısı oluyorsunuz. Böylece tercüme gündelik hayatımızın bir parçası haline geliyor.
Peki kimlerin, hangi durumlarda, ne tür tercüme işlemine ya da bir tercümana ihtiyacı oluyor? Yabancı bir ülke vatandaşıyla Türkiye’de şirket kurmak isteyen biri noter huzurunda yapılacak işlemlerde tercümana ihtiyaç duyar, yabancı uyruklu bir kişiyle Türkiye’de evlenecek bir kişiye nikah esnasında bir tercüman eşlik eder, yine yabancı birine tapuda taşınmaz satışı yapılırken işlem sırasında bir tercüman bulunur, Türkiye’de ehliyet almak isteyen yabancı birine ehliyet sınava esnasında bir tercüman eşlik eder, yabancı uyruklu bir kişi polis ya da mahkeme huzurunda ifade verirken yanında bir tercüman bulundurmak zorundadır, yurtdışından firma ziyaretine gelen yabancı ülke vatandaşlarıyla yapılacak ticari görüşmelere bir tercüman aracılık eder, yurtdışına seyahat edecek bir kişi konsolosluğa sunacağı belgelerin tercümelerini yaptırır, yurtdışında yabancı uyruklu birinden boşanan bir kişi boşanmanın Türkiye’de de geçerli sayılabilmesi için mahkeme evraklarının tercümesini yaptırmak zorundadır, yurtdışında eğitim alan biri denklik işlemlerinde kullanmak üzere belgelerini tercümana tercüme ettirir, yine yurtdışına eğitim almaya gidecek birinin okuldan aldığı belgeleri gideceği ülkenin diline tercüme edilir, bankada hesap açtıracak yabancı uyruklu biri kişi tercümana ihtiyaç duyar, yabancı uyruklu biriyle evlenen bir Türk vatandaşı evliliğin yurtdışında da tanınması için belgelerini ilgili ülkenin diline tercüme ettirir, mesleğini yurtdışında icra edecek bir kişi şirketten aldığı belgelerin tercümesini yaptırır, ürünlerinin ve hizmetlerinin yurtdışına tanıtımını ve satışını yapacak biri ürün tanıtım kılavuzlarını, kataloglarını ve web sayfasını tercüme ettirir, aynı şekilde ürünlerini yurtdışına pazarlayan ve satan biri ürünün ambalajında yer alan bilgilerin tercümesine ihtiyaç duyar, yabancı bir firmayla ortaklığı ya da iş ilişkisi olan bir firma şirket evraklarını tercüme ettirir, konferanslarda, sempozyumlarda simültane tercümanlar bir dilden diğer dile eş zamanlı tercüme yaparlar, vs.
Bu listeyi daha da genişletebiliriz. Şüphesiz yazımızda değinmediğiniz ve tercümana ihtiyaç duyulan daha birçok durum vardır. Neticede hepimiz doğrudan ya da dolaylı yoldan tercümeden yararlanıyoruz. “Tercüme hayatımızın bir parçası desek” sanırım abartmış olmayız.
